Proponowane zmiany w rozporządzeniu EGiB - czyli niepotrzebne dublowanie adresów

    Jak wynika z informacji podanych przez GUGiK w dniu 21 lipca 2022 r. Pani p.o. GGK wystąpiła do Ministra Rozwoju i Technologii z wnioskiem o wpisanie do wykazu prac legislacyjnych zmiany rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 27 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków.

Jakie zmiany GUGiK proponuje? 

    Do najważniejsze zmian zaproponowanych do wprowadzenia w rozporządzeniu w sprawie ewidencji gruntów i budynków należą m.in.:

1. wprowadzenie możliwości wykazania adresu do korespondencji, w tym adresu do e-doręczeń;
2. możliwość wydawania wypisów z rejestru gruntów dla wybranych działek ewidencyjnych oraz likwidacja uproszczonych wypisów z rejestru gruntów;
3. wprowadzenie na stałe specjalnego trybu ustalania przebiegu granic działek ewidencyjnych zajętych pod cieki i zbiorniki wodne;
4. przywrócenie możliwości oznaczenia arkusza mapy w identyfikatorze działki ewidencyjnej;
5. dopuszczenie szczególnego sposobu numeracji działek po uzgodnieniu z WINGiK;
6. zmiana sposobu tworzenia jednostek rejestrowych;
7. uproszczenie zasad zaliczania gruntów do użytków B, Ba i Bi.

    Nie wiem jakie konkretnie rozwiązania zostaną ostatecznie zaproponowane, ale już po samej  propozycji, do dwóch zmian pkt 4 i 5 odniosłem się wczoraj, a dzisiaj przedstawię swoją opinie do pkt 1 i 6.

 Adres obywatela a rejestry

    W praktyce funkcjonowania różnych rejestrów państwowych, każdy z nich gromadził zwykle wszystkie potrzebne dane, aby być od nikogo i niczego niezależnym. W przypadku obywatela jedną z istotniejszych danych jest jego adres zameldowania, który siłą rzeczy trafiał do różnych rejestrów, a wobec niezależności wpisów w poszczególnych rejestrach, wielokrotnie adresy te są zupełnie różne, nie tylko ze względu na błędy w zapisach, ale również dlatego, że  nie wszędzie obywatele te adresy zaktualizowali. Takie funkcjonowanie rejestrów jest bardzo problematyczne dla każdego, kto zmienia adres zameldowania i potem musi dokonywać wędrówki po wszystkich urzędach prowadzących różne rejestry, aby dokonać stosownych zawiadomień o zmianie.  

Adres do korespondencji i adres do e-Doręczeń w egib

   Ustawa Prawo geodezyjne i kartograficzne wskazuje w art. 20 ust. 2 pkt 2 wyłącznie jeden adres „miejsce pobytu stałego”. Z art. 24 ust 2 ustawy o ewidencji ludności jasno wynika obowiązek zameldowaniu się w miejscu pobytu stałego lub czasowego. Wprawdzie od 1 stycznia 2013 roku z kodeksu wykroczeń wyeliminowano przepis art. 147 i tym samym sankcje za niewywiązanie się z obowiązku meldunkowego, ale nie zmienia to faktu, że obowiązek meldunkowy istnieje.  

    Dla sprawnego funkcjonowanie ewidencji gruntów i budynków źródłem danych adresowych dla podmiotów powinien być publiczny rejestr referencyjny, czyli PESEL lub REGON. Ewidencja gruntów i budynków nie powinna służyć do powielania informacji znajdujących się w innych rejestrach, prowadzonych przez organy właściwe w sprawach przechowywania urzędowych informacji o adresach obywateli i przedsiębiorcach. Jeżeli źródłowe rejestry takiej jak PESEL, REGON zostaną rozszerzone o adres do korespondencji, ewidencja gruntów będzie mieć do nich dostęp. 

    W procesie legislacyjnym rozporządzenia ws. ewidencji gruntów i budynków wyeliminowaliśmy z egib różne adresy pozostawiając jedynie adres zameldowania. Złożono przy tym, że będzie on aktualizowany na podstawie adresu ujawnionego w rejestrze PESEL. Nie stanowi to dzisiaj żadnego problemu, ponieważ wszystkie powiaty posiadają odpowiednie usługi, umożliwiające komunikację z rejestrem PESEL, a z art. 24 ust. 2b pkt1 lit. g ustawy jasno wynika, że zmian w ewidencji można dokonać na podstawie wpisów w innych rejestrach publicznych, a w tym przypadku mamy do czynienia z taką sytuacją.

    Uważam więc, że na obecnym etapie nie ma potrzeby wprowadzanie zmian w rozporządzeniu ws. egib i dodawanie dodatkowego atrybutu jakim jest adres do korespondencji. Natomiast warto zachęcać obywateli do zakładania kont w systemie e-Doręczeń, co powoduje automatyczne rozwiązanie problemu z adresem do korespondencji.

    W tym miejscu też zwrócić uwagę, że nie ma potrzeby przechowywania w egib adresu do e-Doręczeń ponieważ jest on do ustalenia na podstawie numerów PESEL i REGON.

Zmiana sposobu tworzenia jednostek rejestrowych

    W komunikacie nie określono szczegółowo propozycji zmian dotyczących tworzenia jednostek rejestrowych. Obecny zapis §13 ust. 1 stanowi, że "Działki ewidencyjne położone w granicach jednego obrębu ewidencyjnego i będące przedmiotem identycznych praw i odpowiadających im udziałów, o których mowa w § 11 pkt 2 lit. a i § 12 pkt 1 i 3, tworzą jednostkę rejestrową gruntów".

Jeśli w tej kwestii miałoby się coś zmienić, a przypuszczam, że może chodzić o identyczność jednostki rejestrowej z nieruchomością objętą jedną księgą wieczystą, to pomysł jest zły i potencjalny przepis będzie zmuszał starostów do ciągłego przerzucania działek z jednej jednostki rejestrowej do drugiej.

Jeśli chcemy coś usprawnić, to proponuję odważne zlikwidowanie jednostek rejestrowych. Ewidencja gruntów i budynków tylko na tym zyska, ponieważ jednostki rejestrowe są reliktem przeszłości związanym z papierową formą prowadzenia rejestru.

Podsumowanie

    Podsumowując nie widzę potrzeby zmian w zaproponowanych pkt 1, 4, 5 i 6. O pozostałych propozycjach napiszę jak czas pozwoli.