Problem tzw. "pieczątkowców"

    Problem tzw. "pieczątkowców" odnosi się do praktyki, w której geodeta uprawniony podpisuje (firmuje swoimi uprawnieniami) operaty i inne dokumenty geodezyjne, wykonane przez osoby lub firmy nieposiadające takich uprawnień, bez należytego nadzoru nad realizacją tych prac. Czyli mamy na myśli takie sytuacje, w których rola tzw. "pieczątkowca" ograniczają się jedynie do formalnego „przybicia pieczątki” na dokumentach, bez angażowania się w proces ich tworzenia, ani w kontrolę ich jakości. 

Jaka jest skala problemu? 

 Problem jest podnoszony od lat, ale nikt wcześniej nie zbadał dokładnie jego skali. Z ankiety Geoforum wynika, że jest to największy problemem wykonawców geodezyjnych podnoszony przez 39 % badanych.

Próbowałem problem zbadać w 2024 r., ale nie uzyskałem potrzebnych danych z powiatowych rejestrów prac geodezyjnych. Dopiero po wygraniu dwóch spraw w Wojewódzkich Sądach Administracyjnych, jest lepiej z dostępem do danych, ale także pojawiają się oporni i już w stosunku do 57 jednostek odmawiających udostępnienia danych wystąpiłem już do Samorządowych Kolegiów Odwoławczych ze stosownymi odwołaniami od wydanych decyzji lub ze skargami do Wojewódzkich Sądów Administracyjnych. W pięciu jednostkach po decyzjach SKO otrzymałem już stosowne dane, a status pozostałych spraw przedstawiam poniżej.

    Lista powiatów, które nie udostępniły danych wydając decyzje administracyjne, które zaskarżyłem do SKO (36). W sprawach są już pierwsze rozstrzygnięcia SKO, które potwierdzają, że dane powinny zostać udostępnione. Linki do tych rozstrzygnięć zostały umieszczone w ostatnie kolumnie o nazwie Status. Zachęcam do lektury, bo jest tam wiele ciekawych informacji, które mogą być przydatne na przyszłość w uzyskiwaniu informacji w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. 
LP TERYT↓↑ Powiat↓↑ kw 2022↓↑ kw 2023↓↑ kw 2024↓↑ kw 2025↓↑ Status↓↑
10212lwówecki????Decyzja SKO
20223wrocławski????Decyzja SKO
30264Wrocław????SKO
40262Legnica????Decyzja SKO
50602biłgorajski????SKO_WSA
60603chełmski????SKO
70605janowski????Decyzja SKO
80608lubartowski????Decyzja SKO
90614puławski????SKO
101202brzeski????SKO
111206krakowski????SKO
121207limanowski????SKO
131261Kraków????SKO
141213oświęcimski????SKO
151407kozienicki????WSA-SKO
161408legionowski????SKO
171432warszawski zachodni????SKO
181419płocki????Decyzja SKO
191426siedlecki????SKO
201436zwoleński????SKO
211464Siedlce????SKO
221816rzeszowski????SKO
232002białostocki????SKO
242061Białystok????SKO
252401będziński????Decyzja SKO
262402bielski????SKO_WSA
272412rybnicki????SKO
282461Bielsko-Biała????SKO-WSA
292476Świętochłowice????SKO
302479Żory????WSA-SKO
313012krotoszyński????WSA-SKO
323021poznański????SKO
333025średzki????SKO


Wykaz powiatów, które nie udostepniły danych i w stosunku do wystąpiłem do WSA ze skargą na bezczynność (19)
LP TERYT↓↑ Powiat↓↑ kw 2022↓↑ kw 2023↓↑ kw 2024↓↑ kw 2025↓↑ Status↓↑
10202dzierżoniowski????WSA
20261Jelenia Góra????WSA
30262Legnica????WSA
40609lubelski????WSA
50611łukowski????WSA
60620zamojski????WSA
70663Lublin????WSA
81204dąbrowski????WSA
91205gorlicki????WSA
101218wadowicki????WSA
111465Warszawa????WSA
121806kolbuszowski????WSA
131818stalowowolski????WSA
141862Przemyśl????WSA
151863Rzeszów????WSA
162408mikołowski????WSA
172462Bytom????WSA
182473Rybnik????WSA
193024szamotulski????WSA

Powyższe sprawy doprowadzę konsekwentnie do końca, zgodnie z rozpoczętymi procedurami skargowymi. Natomiast aby zakończyć analizy udało się pozyskać dane wszystkich powiatów z Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii, który przeprowadzał podobne ankiety za okres od 1 stycznia 2023 r. do 15 sierpnia 2025 r., za co serdecznie dziękuję.


    Dane uzyskane z moich zapytać uzupełnione do dane z GUGiK są już materiałem, który pozwala problem przedstawić całościowo i wyciągnąć z tego stosowne wnioski. W uzyskanych danych jest dużo błędów w numerach uprawnień, ale także wiele przypadków występowania numerów uprawnień, które już nie są aktywne. Nie zawsze jest to błąd, ale aby można to sprawdzać trzeba w wykazie geodetów uprawnionych dodać informacje o dacie wygaśnięcia uprawnień. Apeluję więc do GUGiK o wprowadzenie takiej przydatnej zmiany. Zmiana było obiecana, ale jak dotąd nie została wprowadzona.

  Na podstawie danych ze wszystkich powiatów okazało się, że w pierwszym półroczu 2025 r. na 8100 aktywnych geodetów uprawnionych tylko ok. 50% z nich pracowało dla jednej firmy. Druga połowa obsługiwała już dwie i więcej firm, a rekordzista obsłużył swoimi podpisami aż 20 firm.


Poniżej przedstawiam całą listę "rekordzistów", tj. 149 geodetów uprawnionych, którzy w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 30 czerwca 2025 r. obsłużyli swoimi podpisami przynajmniej 10 firm wykonujących prace geodezyjne.

Liczba firm, dla których rekordziści podpisywali operaty

LP Uprawniony↓↑ Rok 2022↓↑ Rok 2023↓↑ Rok 2024↓↑ Rok 2025↓↑ 2022-2025↓↑
1Uprawniony 11920191729
2Uprawniony 21520181924
3Uprawniony 31318181721
4Uprawniony 41414141320
5Uprawniony 5315181219
6Uprawniony 6141211919
7Uprawniony 7121010619
8Uprawniony 81013131219
9Uprawniony 981110619
10Uprawniony 1019131318
11Uprawniony 111363518
12Uprawniony 121016121318
13Uprawniony 13161712718
14Uprawniony 14151010917
15Uprawniony 1534121217
16Uprawniony 161012111317
17Uprawniony 1791213717
18Uprawniony 18589616
19Uprawniony 1910810716
20Uprawniony 2012117716
21Uprawniony 21915111116
22Uprawniony 2212107616
23Uprawniony 231012141216
24Uprawniony 241088816
25Uprawniony 25811111016
26Uprawniony 2671313816
27Uprawniony 2751211915
28Uprawniony 28111113615
29Uprawniony 29119111015
30Uprawniony 3071011915
31Uprawniony 31711111115
32Uprawniony 321399915
33Uprawniony 3310910815
34Uprawniony 34811101015
35Uprawniony 357812915
36Uprawniony 3651010914
37Uprawniony 37511121414
38Uprawniony 3810105314
39Uprawniony 39111013714
40Uprawniony 401252414
41Uprawniony 416881114
42Uprawniony 42412121213
43Uprawniony 432711813
44Uprawniony 4491010713
45Uprawniony 45766813
46Uprawniony 46566613
47Uprawniony 473118612
48Uprawniony 4811118712
49Uprawniony 49459512
50Uprawniony 50754512
51Uprawniony 51479712
52Uprawniony 52687812
53Uprawniony 537109812
54Uprawniony 54789912
55Uprawniony 555710812
56Uprawniony 56538412
57Uprawniony 575109512
58Uprawniony 588108712
59Uprawniony 591122312
60Uprawniony 601085212
61Uprawniony 611510912
62Uprawniony 62668712
63Uprawniony 638117712
64Uprawniony 64599611
65Uprawniony 65287811
66Uprawniony 661197311
67Uprawniony 674911811
68Uprawniony 68787811
69Uprawniony 69866511
70Uprawniony 70696411
71Uprawniony 718104511
72Uprawniony 72596511
73Uprawniony 73976511
74Uprawniony 747810811
75Uprawniony 75568511
76Uprawniony 765109711
77Uprawniony 77577511
78Uprawniony 789107711
79Uprawniony 79747611
80Uprawniony 80101110911
81Uprawniony 81598411
82Uprawniony 82686611
83Uprawniony 831054411
84Uprawniony 84266511
85Uprawniony 85798511
86Uprawniony 861076611
87Uprawniony 878107511
88Uprawniony 88447411
89Uprawniony 89968711
90Uprawniony 90297611
91Uprawniony 91785411
92Uprawniony 923681111
93Uprawniony 93577811
94Uprawniony 94488711
95Uprawniony 95077711
96Uprawniony 96889511
97Uprawniony 97788411
98Uprawniony 98557911
99Uprawniony 99786511
100Uprawniony 100467611
101Uprawniony 101977611
102Uprawniony 102255911
103Uprawniony 103975611
104Uprawniony 104978611
105Uprawniony 105668811
106Uprawniony 1061107510
107Uprawniony 107683310
108Uprawniony 108488310
109Uprawniony 109388510
110Uprawniony 110636310
111Uprawniony 111536410
112Uprawniony 112789810
113Uprawniony 113448610
114Uprawniony 114977510
115Uprawniony 115477410
116Uprawniony 116667410
117Uprawniony 117976610
118Uprawniony 118745410
119Uprawniony 119888810
120Uprawniony 120854310
121Uprawniony 1211077710
122Uprawniony 122257310
123Uprawniony 123465410
124Uprawniony 124574610
125Uprawniony 125765710
126Uprawniony 126367410
127Uprawniony 127798810
128Uprawniony 128484410
129Uprawniony 1291054310
130Uprawniony 130876610
131Uprawniony 131984410
132Uprawniony 132466810
133Uprawniony 133597710
134Uprawniony 134765510
135Uprawniony 135875410
136Uprawniony 136699510
137Uprawniony 137368510
138Uprawniony 138765510
139Uprawniony 139685610
140Uprawniony 140565410
141Uprawniony 141767810
142Uprawniony 142474310
143Uprawniony 143778510
144Uprawniony 144447
10
145Uprawniony 145875510
146Uprawniony 146687210
147Uprawniony 1478109910
148Uprawniony 148977910
149Uprawniony 149779610

    Przełożenie na liczbę podpisanych operatów dla pierwszych  trzech "pieczątkowców" przedstawiam na poniższym wykresie.


  Nie trzeba zbyt duże wyobraźni, aby uświadomić sobie, że jest to niemożliwe, aby obsłużyć swoją osobą kilkanaście firm w ciągu roku, więc taka sytuacja budzi wiele podejrzeń i część środowiska geodezyjnego jest zbulwersowana działaniem "pieczątkowców". Problem powinien być potraktowany poważnie. Natomiast dlaczego użyłem określenia "część"? Otóż dlatego, że ogólnie ok. 1200 osób w okresie 2022-2025 wspierało swoimi podpisami przynajmniej 5 różnych firm więc generalnie te osoby nie widzą problemu w działaniu tzw. "pieczątkowców".

    Opisane powyżej działania typowych "pieczątkowców" są jednak niedopuszczalne z punktu widzenia etyki zawodowej, ale także przepisów prawa, bo jeżeli geodeta jedynie podpisuje dokumenty bez weryfikacji lub fałszywie potwierdza wykonanie pracy, może zostać oskarżony o fałszowanie dokumentów (art. 270 kk) lub poświadczenie nieprawdy (art. 271 kk), co może skutkować grzywną, ograniczeniem wolności lub pozbawieniem wolności do 5 lat. 

    Nie jest jednak moją rolą badanie szczegółów w poszczególnych przypadkach, więc zostawiam to Głównemu Geodecie Kraju i Wojewódzkim Inspektorom Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego, którzy mają w ręku wszelkie uprawnienia i możliwości mechanizmy do zbadania sprawy i wyciągnięcia odpowiednich wniosków, aby proceder "pieczątkowców" zakończyć albo zalegalizować. Należy tylko brać przy tym pod uwagę, że nie można zabronić posiadaczom uprawnień wykonywania prac geodezyjnych, pod warunkiem, że rzeczywiście sami je realizują. 

    Jedyne czego nie mają, to chęci aby to zrobić, więc od nacisków środowiska będzie zależało czy problem zostanie rozwiązany. Tym bardziej, że dochodziły do mnie sygnały, że w grupie tzw. pieczątkowców jest wielu przedstawicieli Służby Geodezyjnej i Kartograficznej, w tym geodeci powiatowi, a to nie wystawia tej służbie najlepszego świadectwa. Niestety po sprawdzeniu potwierdzam ten fakt, a jak pokazała ankieta Geoforum.pl, przeważająca część uczestników negatywnie ocenia wykonywanie jakichkolwiek prac geodezyjnych przez pracowników Służby Geodezyjnej i Kartograficznej, a ich działanie jako pieczątkowców negatywnie ocenia aż 75% uczestników ankiety.

A jak sytuacja wygląda w praktyce pokazuję na przykładzie trzech Geodetów Powiatowych. Pierwszy z nich, wciąż zwiększa liczbę operatów firmowanych w jednym roku i jak tak dalej pójdzie, to w tym roku  przekroczy już 2000 operatów, bo do końca czerwca miał już 1023. Czy tak powinno być pozostawiam ocenie WINGiK i GGK.

 
Liczba prac Geodety Powiatowego zajmującego obecnie drugie miejsce także wszystko wskazuje na to ,że w tym roku liczba prac przekroczy 500.
  I trzecie miejsce na podium, ze średnią ok. 130 prac rocznie.

 
    W proponowanej nowelizacji ustawy prawo geodezyjne i kartograficzne zmieniany jest wprawdzie  art. 11, ale nawet gdyby te zmiany, które określam jako szkodliwe, weszły w życie to i tak nie rozwiążę to problemu "pieczątkowców".  
    Natomiast bardzo cieszył mnie działanie GUGiK, o którym poinformowano w piątek (19.09.2025 r.), że zebrano dane z rejestru prac geodezyjnych obejmujące okres od 1.01.2023 r. do 15.08.2025 r. i przeprowadzono podobne analizy stwierdzając, że "pieczątkowiec" rekordzista w tym okresie (lekko ponad dwa i pół roku) był kierownikiem w 8481 pracach geodezyjnych. O szczegółach można przeczytać na stronie GUGiK.
 
    
    GUGiK nie zapowiedział co będzie z tym robił, ale zapowiedział kontrolę osób ze Służby Geodezyjnej, które wykonują prace geodezyjne. Do tej pory nic o takiej kontroli nie wiadomo, a nowy Główny Geodeta Kraju nie wypowiedział się jeszcze w przedmiotowej sprawie. A sprawa jest mu znana, bo przez wiele lat pełnił funkcję Pomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego.
 
    Jak dotąd (24 października 2025 r.) nie przedstawiono żadnego rozwiązania, wiec poniżej przedstawiam ogólna propozycję, która opiera się na mojej wiedzy i doświadczeniu.          
 

Propozycja rozwiązania 

     Jako rozwiązanie na przyszłość proponuję utworzenie Centralnego Rejestru Prac Geodezyjnych (CRPG) prowadzonego przez Głównego Geodetę Kraju, w którym rejestracji podlega każda praca zanim wejdzie do systemy informatycznego PODGiK.

    W trakcie rejestracji w CRPG sprawdzana jest posiadanie odpowiednich uprawnień do asortymentu pracy,  prowadzenie działalności gospodarczej oraz ewentualne inne wymogi formalne. Po sprawdzeniu tych wymogów CRPG pozwala na zarejestrowanie takiej pracy systemowi powiatowemu w swojej bazie danych. Także każdorazowa modyfikacja pracy i przyjmowanie do kontroli wymaga zgłoszenia do CRPG. Schematycznie ideę funkcjonowania CRPG przedstawiłem poniżej.


Jakie korzyści wynikają z zaproponowanego rozwiązania?

    Do podstawowych korzyści wynikających z wprowadzenia   Centralnego Rejestru Prac Geodezyjnych należy zaliczyć:

  1. Pełny monitoring prac geodezyjnych z całej Polski w jednym miejscu:
    • asortymenty,
    • lokalizacje, 
    • terminy weryfikacji, opóźnienia,
    • kierownicy, 
    • możliwość monitorowania prac pracowników SGiK, 
    • przychody z prac geodezyjnych.  
  2. Standaryzacja rejestrów prac geodezyjnych w powiatach. 
  3. Eliminacja sprawozdawczości w powiatach dotyczącej prac geodezyjnych.
  4. Ułatwienia dla wykonawców i geodetów, bo każdy będzie mógł zobaczyć wszystkie swoje prace i ich statusy.

Realność realizacji i koszty

    Propozycja jest bardzo realna do wprowadzenia, choć wymaga drobnych zmian w przepisach, natomiast koszty są niewielkie i tylko po stronie GUGiK. W powiatach systemy powiatowe jedynie zanim wprowadzą zmiany w swoich rejestrach będą musiały wywołać odpowiednią usługę GUGiK i przesłać najpierw zmianę do CRPG, a po jej akceptacji wprowadzić w systemie powiatowym.

Jakie mogą być problemy ?

    Rozwiązanie jest stosunkowo proste więc większych problemów nie powinno być. Jedynym mankamentem jest sytuacja, kiedy CRPG będzie miało awarię, to wtedy nie da się zarejestrować pracy geodezyjnej, ale są to sytuacje bardziej teoretyczne niż zdarzające się w praktyce.

 Inne możliwe rozwiązania

    Przedstawię je w niebawem, ale najpierw chciałby skoncentrować się na powyższej propozycji, ponieważ jest ona najtańsza i najmniej ingerująca w obecny system. 

 

1 komentarz:

  1. Panie Waldemarze, nie dziwią mnie powiaty z Dolnego Śląska. A zwłaszcza moja Jelenia Góra. Brak odpowiedzi ma swój konkretny powód, którego początku należy szukać min. 2017 r. Sytuacja w MODGIK to jedno, ale wieksze oburzenie powoduje fakt, że DWINGIK miał doskonałą wiedzę i... nie można powiedzieć, że nic nie robił.

    OdpowiedzUsuń

W załączeniu komentarz do bloga Waldemar Izdebski